Be Ebarat-e- Digar

رستم میرلاشاری، خواننده و موسیقیدان بلوچ یکی از پرچمداران موسیقی بلوچستان ایران، بویژه در اروپاست. او که به گفته خودش توانسته موسیقی بلوچی را در دانشگاه استکهلم سوئد بعنوان رشته‌ای آکادمیک تعریف، و در همان رشته تحصیل کند، در یک گفت و گوی ویژه با سیامک محیط‌زاده می‌گوید بسیاری از جوانان بلوچ دریافته‌اند که برای ارتباط بهتر با جهان امروز باید موسیقی محلی خود را بیاموزند : «آنها مجبور شده‌اند بقول بلوچ‌ها «پت و لوت» (به معنای جستجو در زبان بلوچی) بکنند، جستجو بکنند و ببینند که این گنجینه‌ای که به اسم موسیقی بلوچی هست، از توش امکاناتی را در آورند برای توضیح در جهان معاصر». این موسیقیدان بلوچ خود نیز در همین راستا اخیرا در پروژه‌ای با نام شوهاز تلاشی متفاوت را برای ارتباط هنرمند در تبعید با جامعه میزبانش، بین دانش‌آموزان ۶ تا ۱۲ ساله سوئدی به نمایش می‌گذارد. گنجیه کمتر شناخته‌شده موسیقی بلوچی در گفت و گو با رستم میرلاشاری در این گفت و گوی ویژه.

سفارت دولت پیشین افغانستان در تاجیکستان، تحت مدیریت محمد ظاهر اغبر به یکی از پایگاه‌های مهم مخالفت با طالبان در سطح منطقه و جهان تبدیل شده است. آقای اغبر که از چهره‌های نزدیک به جبهه مقاومت ملی افغانستان به رهبری احمد مسعود است، در گفت و گو با ضیا شهریار از یکی از تازه‌ترین اقدامات خود، پاره‌کردن مکتوب حکومت طالبان در مورد معرفی یک نماینده از سوی کابل در تاجیکستان دفاع می‌کند و می‌گوید: « فکر می‌کنم به گروهی که آدم می‌کشد، گروهی که هنوز هم در لیست سیاه ملل متحد است، آن جواب دیپلماتیک لازم بود که من انجام دادم». با این وجود او تاکید می‌کند که جنگ راه حل نیست و ضمن تشکر از دولت تاجیکستان برای کمک‌هایش، می‌گوید که سفارت افغانستان، خانه کوچک همه افغان‌هاست: «من هیچوقت نمی‌خواهم که امانت مردم افغانستان را تنظیمی بسازم، یا گروهی بسازم، یا قومی بسازم. تصور نکنید که تاجیکستان مرکز جنگ جبهه مقاومت می‌باشد». گفت و گوی ویژه این هفته با محمد ظاهر اغبر.

در طول چهل و پنج سالی که از انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد، نظرات و تئوری‌های گوناگونی در باره علل آن مطرح شده است. برنامه به عبارت دیگر بی بی سی و گفت و‌گوهای ویژه آن در طول حیات بیش ازپانزده سال خود با شخصیت‌های متعدد سیاسی، فرهنگی و دانشگاهی در مورد علل وقوع این انقلاب، پیامد‌های آن برای جامعه ایران و چالش‌های جامعه با آن گفت و گو کرده است. برنامه ۵۵ دقیقه‌ای این هفته مجموعه‌ای است برگزیده از نظرات و دیدگاه‌های مهمانان ما، از نگاه تاریخی، سیاسی و جامعه‌شناسانه و همچنین باور به دست داشتن دولت‌های خارجی در وقوع آن انقلاب. این برنامه همچنین علاوه برپرداختن به علل وقوع انقلاب ۱۳۵۷چالشهای حکومت از آغاز تا آخرین چالش آن، خیزش زنان و پیامدهای آن را هم از نگاه مهمانان خود مورد بررسی قرار می‌دهد.

داستان "مهمان‌های ناخواندۀ" فریده فرجام نخستین کتابی است که در انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چاپ‌ شده. این کتاب جزء پرتیراژترین کتاب‌های کودک است که در فهرست میراث ناملموس ملی ایران به ثبت رسیده. در کارهای ادبی فریده فرجام، از "تاج‌ماه"، نخستین نمایشنامه‌اش که در دهۀ 1330 نوشته شده تا "سین‌دخت" تازه‌ترین آن، او همواره موضوع زن، حقوق زنان و جایگاه زنان را برجسته کرده است: «این شخصیت (سین‌دخت) در واقع پشت داستان زال و رودابه پنهان شده بود...سین‌دخت از پشت، هم از عشق دخترش رودابه دفاع کرد و هم پیشنهاد کرد که برود و با سام نریمان حرف بزند». در برنامه گفت و گوی ویژه این هفته، داریوش رجبیان پای صحبت‌های فریده فرجام، شاعر، نمایشنامه‌نویس و فیلم‌ساز در آمستردام هلند نشسته است.

ابراهیم اصغرزاده، رئیس کمیته سیاسی جبهه اصلاحات ایران، از اعضای سرشناس دانشجویان پیرو خط امام و از اشغال کنندگان سفارت امریکا در تهران در یک گفت و گوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده در مورد شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری ایران می‌گوید که آنها در این انتخابات بدنبال گدایی رای از حکومت نیستند و دستشان را به طرف مردم دراز می‌کنند: «نگاه پزشکیان به کف جامعه هست. اعتصاب‌ها، اعتراض‌ها، اینها چیزهایی هستند که اصلاح‌طلبان درس‌آموزی کردند و این بار پای آن می‌ایستند». این شخصیت اصلاح طلب که در دهه‌های گذشته، همواره مطرح بوده اضافه می‌کند که وضعیت جامعه و اعتراض‌های سالهای گذشته شاید حکومت را مجبور به پذیرش یک کاندیدای اصلاح‌طلب کرده: « حکومت به دلیل کاهش مشارکت در انتخابات در سالهای اخیر ناچار از این بوده که بپذیره که یک کاندیدای اصلاح‌طلب بیاد و ناچار از این بوده که بپذیره که من با شما گفت و گو کنم». گفت و گوی ویژه با ابراهیم اصغرزاده در بی بی سی فارسی.

انتخابات در کشورهای غیردمکراتیک چه نقش و تاثیری دارد و چه پی‌آمدهایی؟ تور ویگ، استاد علوم سیاسی در دانشگاه اسلو که به همراه گروهی از دانشگاهیان پژوهش‌هایی در مورد برگزاری و پی‌آمدهای انتخابات در این کشورها انجام داده، می‌گوید دیکتاتوری‌هایی که انتخابات برگزار می‌کنند، معمولاً پایدارتر هستند و دیرتر دچار فرو‌پاشی می‌شوند، اما در عین حال آنها «بیشترین آسیب‌پذیری را در دوران انتخابات تجربه می‌کنند». این پژوهشگر علوم سیاسی در گفت و گو با فرناز قاضی‌زاده اضافه می‌کند که یک دگرگونی سیاسی یا انقلاب دراین نوع کشورها غیرقابل پیش‌بینی است. این تغییر می‌تواند بسیار ناگهانی صورت گیرد یا سالها طول بکشد. اما در آینه نگاه این استاد دانشگاه ایران آینده‌ای دمکراتیک و درخشان دارد: « ایران، به عنوان مثال، شرایط بسیار مساعدی برای دموکراسی دارد، جامعه‌ای تحصیل کرده، اقتصادی نسبتاً پیشرفته، کشوری بزرگ و پر از منابع که ارزشهای بسیاری از مردمش با دموکراسی همخوانی دارند». تور ویگ در گفت و گوی ویژه این هفته.

آیا ایرانی ها، فرهنگ گفت وگو و مناظره دارند؟ به گفته علیرضا اشراقی ،فرهنگ گفت وگو در میان ایرانیان بسیارغنی است و قدیمی ترین مناظره ها در جنوب ایران و عراق امروزی انجام می شده.

با شروع به کار تلویزیون بی بی سی فارسی در پانزده سال پیش و بدنبال آن پیدایش تلویزیون‌های دیگر فارسی زبان، مرکز ثقل اطلاع‌رسانی در مورد ایران به خارج از کشور منتقل شد. دکتر غلام خیابانی، استاد علوم رسانه در دانشگاه لندن که تحقیقات مفصلی در مورد رسانه‌های ایران انجام داده، باور دارد که در مرکز قرار گرفتن رسانه‌های خارج از ایران با بالاگرفتن جنبش‌های اجتماعی ارتباط مستقیم دارد: « اگر بخاطر شکل‌گیری جنبش‌های اجتماعی در ایران نبود، شکل‌گیری این کانال‌ها و قدرتشان و در مرکز قرارگرفتن‌شان امکان‌پذیر نبود». این پژوهشگر رسانه در گفت و گو با فرناز قاضی‌زاده همچنین در مورد نفوذ شبکه‌های اجتماعی در رسانه‌های معیار می‌گوید: « تکنولوژی‌ها در فضای معلق و در خلاء بوجود نمی‌ایند، وارد مناسبات اجتماعی می‌شوند که وجود دارند». غلام خیابانی مهمان این برنامه گفت و گوی ویژه است.

یاسر میردامادی، پژوهشگر دین و فلسفه که اخیرا کتابی به نام «در ستایش عقل» نوشته فیلسوف آمریکایی، مایکل لینچ را ترجمه و منتشر کرده در یک گفت و گوی ویژه با تاکید بر پیوند ناگسستنی عقل و عاطفه دلیل ترجمه این کتاب را تاکید بر اهمیت عقلانی بودن در همه حوزه‌های زندگی انسان، چه فردی و چه اجتماعی می‌داند: «استدلال‌ورزی بر اساس منطق و تجربه در حوزه عمومی، بویژه در حیطه تصمیم‌گیری جمعی». این دکتر فلسفه که معتقد است عقلانیت از یونان باستان تاکنون مخالفان جدی داشته، آن را در همه حوزه‌های زندگی ضروری می‌داند: «ما به عقلانیت نه تنها برای علم، فلسفه، حقیقت‌جویی نیاز داریم، بلکه برای جامعه مدنی نیاز داریم. اگر دموکراسی ارزشمند است، دمکراسی بدون عقل به توده‌گرایی، به پوپولیسم فروکاسته می‌شود. اگر آزادی بیان ارزشمند است، آزادی بیان بدون نقادی و عقلانیت به مرکز نشر کژداده، خبرجعلی و نفرت‌پراکنی تبدیل خواهد شد». یاسر میردامادی در گفت و گوی ویژه این هفته با فرناز قاضی‌زاده.

حشمت مهاجرانی، مربی تیم ملی فوتبال ایران در دهه پنجاه شمسی که همه افتخارات ممکن در ورزش فوتبال را از راهیابی به جام جهانی و فوتبال مردان در المپیک تا قهرمانی آسیا در کنار تیم ملی نصیب ایران کرد، می‌گوید: «خودباوری از نظر روحی-روانی در هر تیمی خیلی مهم است، در هر رده‌ای که نگاه کنید، در تیم ملی نوجوانان، جوانان و در هر رده‌ای. فقط تمرینات فیزیکی نیست، تمرینات بدنی نیست، تمرینات تاکتیکی نیست. خودباوری بازیکن خیلی کمک می‌کند.». این مربی سرشناس ایرانی که همچنان از محبوب‌ترین چهره‌های فوتبال در ایران و آسیا است و برای بسیاری از علاقه‌مندانش یک اسطوره، در یک گفت و گوی ویژه با پوریا ژافره پس از ناکامی تیم ملی ایران در قطر می‌گوید « تیم ایران همیشه تیم برتر آسیا بوده، اما مسائل حاشیه‌ای همیشه به ما لطمه زده.» گفت و گوی ویژه با حشمت مهاجرانی در بی بی سی.

مینا کشاورز فیلم‌‎ساز و تهیه کننده فیلم‌های مستند است که آثارش در ایران هیچ‌گاه مجوز اکران نگرفت.موضوع این فیلمهای مستند، مسائل اجتماعی و بویژه موضوعاتی با محوریت مشکلات زنان بوده. او خودش را فیلم‌سازی فمینیست می‌داند، معتقد است، جنبش‌های زنان باید ثبت شود و برای همین هم می خواهد از دریچه دوربینش، تابوشکنی کند، می گوید، این تابوشکنی را از خودش و زندگی شخصی‌اش آغاز می‌کند. فیلم هنر در خطر زندگی کردن که درباره خشونت خانگی علیه زنان است، برنده بهترین فیلم مستند در جشنواره بین‌المللی فیلم بوسان شد. فوبوس، ناخوانده در تهران، در میان امواج و حرفه: مستندساز، از جمله دیگر فیلم‌های مینا کشاورز است.

سفر به دور دنیا ، درحالیکه در سفر کار هم می کنید، خانواده هم همراهتان است، چگونه است؟ گفت و گو با یک زوج جهانگرد در گفت و گوی ویژه

راهرو اصلی آزمایشگاههای دانشگاه پلی تکنیک بومیان آمریکا در شهر آلباکرکی، به افتخار نادر ودیعی نامگذاری شده است چون نادر ودیعی بنیانگذار عصر جدید این دانشکده است. او در سال ۲۰۰۹ استاد برتر ایالت نیومکزیکو آمریکا شد. از همان سال دانشجویانش شروع کردند به درو کردن جوایز مسابقات روبتیکز. آنها حتی از ناسا برای ساخت آزمایشگاه مریخ‌نوردی بودجه و جایزه گرفتند. نادر ودیعی می‌گوید رمز موفقیتش در یکی از محروم‌ترین مناطق آمریکا، مدلی است که توانست به کمک آن میان دولت، دانشگاه و اقوام بومی آمریکا ارتباط سازنده برقرار کند. نظیر همان کاری که چهل سال پیش برای احداث دانشکده‌ فنی و مهندسی در زاهدان انجام داده بود.

تاجیکستان تنها کشور آسیای مرکزی که فارسی‌ در آن زبان رسمی است، بیش از سه دهه بعد از استقلال، جنگ داخلی و بحران‌های گوناکون را پشت سر گذاشته وحالا به ثبات نسبی رسیده است. اگرچه نام شهروندان تاجیکستان در سال‌های اخیر در ارتباط با حملات داعش و بخصوص در این روزها در ارتباط با حمله به سالن کنسرت در مسکو مطرح شده، اما عبدالله رهنما، مسئول پیشین سیاست خارجی دفتر مطالعات استراتژیک تاجیکستان در گفت و گو با ضیا شهریار که پیش از حملات مسکو و انفجار کرمان انجام شده، می‌گوید تاجیکستان همواره نگران گروههای جهادی در خاک همسایه اش افغانستان بوده و هست، جایی که گروههای جهادی تاجیک هم فرصت رشد یافته اند. این پژوهشگر تاجیک در حالیکه ایران و افغانستان را دوستان تمدنی و فرهنگی تاجیکستان می‌داند، باور دارد که حمایت روسیه برای تامین امنیت تاجیکستان، ضروری و یگانه است: « کاری که روسیه در تامین امنیت برای تاجیکستان می‌تواند بکند، هیچ کشور دیگری نمی‌تواند بکند، آمریکا هم نمی‌تواند، چین هم نمی‌تواند». عبدالله رهنما در گفت و گوی ویژه این هفته میهمان ضیا شهریار است.

کانال یوتیوبی الکتروبوم نزدیک به هفت میلیون دنبال‌کننده دارد. بعضی از ویدئوهای این کانال تا ۲۰ میلیون‌بار بازدید شده اند. مهدی صدقدار که ویدئوهای این کانال را می‌سازد یکی از نخستین یوتیوبرهای موفق ایرانی است. الکتروبوم بلاهایی که این مهندس برق در راه آزمایش‌هایش بر سر خودش می‌آورد، نشان می‌ده

فیروزه کاشانی ثابت، استاد تاریخ در آمریکا که در کتاب خود «قهرمان‌ها تا گروگان‌ها» تاریخ روابط پرفراز و نشیب ایران و آمریکا، بخصوص بعد از انقلاب اسلامی را بررسی کرده ، در گفت و گو با سام فرزانه می‌گوید که بخاطر عدم ارتباط و سفر آسان بین دو کشور، بین این دو جامعه شکافی عمیق ایجاد شده. علاوه بر آن این پژوهشگر تاریخ باور دارد که هر دو جامعه ایران و آمریکا دهه‌هاست از هم رنجیده‌ و ناراحتند و نتوانسته‌اند این رنجش را فراموش کنند: «آمریکایی‌ها از ایرانی‌ها بخاطر گروگان‌گیری خیلی دلخورند، ایرانی‌ها از آمریکایی‌ها بخاطر کودتا ( ۲۸ مرداد). بررسی روابط ایران و آمریکا با فیروزه کاشانی ثابت، مهمان گفت و گوی ویژه این هفته.

لیلا حیدری کارهای هنری که دوست داشت را زمین گذاشت و دست به هر کاری زد تا به هموطنان افغانش کمک کند، اما چندی بعد از بازگشت دوباره طالبان همه چیز تغییر کرد. او که در ایران و در مهاجرت فیلمسازی خوانده بود، می‌گوید در آن کشور اجازه فیلمسازی نیافت و در دوره جمهوریت به افغانستان بازگشت تا به رویاهایش برسد. با وجود این لیلا حیدری بیش از آنکه در افغانستان فیلم بسازد، کوشید به معتادان افغانستان برای ترک اعتیاد کمک کند و کمپ موفق مادر را در این راه بنیان گذاشت که صدها نفر را به زندگی معمولی بازگرداند، تا بازگشت طالبان به قدرت: "ما متاسفانه همان شب اول کمپ مادر را از دست دادیم و طالبان آمدند و کمپ را بستند". این فعال مدنی و مددکار اجتماعی که حالا در خارج از افغانستان به سر می‌برد در گفت و گو با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید همچنان از پا ننشسته است: " قبلا من روی تداوی معتادان کار می‌کردم، حالا تمرکزم روی زنان و دختران افغانستان هست". لیلا حیدری در گفت و گوی ویژه این هفته در بی بی سی

قدم بعدی اسرائیل در قبال حمله روز شنبه ایران چه می تواند باشد؟ استیون سَکِر، از برنامه هاردتاک بخش جهانی بی بی سی از دنی دنون نماینده کنست (پارلمان اسرائیل) و از متحدان شناخته شده بنیامین نتانیاهو در حزب لیکود، همین را پرسیده. دنی دنون می گوید: « تلافی قطعی است، آنها انتخاب کردند که با فرستادن آن موشکها از خاک خودشان، تنش را افزایش دهند و معادلات جدیدی ایجاد کنند». ، نماینده پیشین اسرائیل در سازمان ملل که رسما نمی‌پذیرد حمله به کنسولگری ایران در سوریه کار اسرائیل بوده، ادامه می‌دهد: « نباید به این شکل موشک بالستیک می فرستادند. چنین چیزی سابقه نداشته، نه فقط در خاورمیانه، بلکه در درگیری‌های دیگر هم». ترجمه گفت و گوی استیون سَکِر با دنی دنون در بی بی سی فارسی.

محمد صادقی، بازیگر جوان و شناخته‌شده ایرانی که در زمان جنبش زن، زندگی، آزادی در حال پخش زنده اینستاگرامی بازداشت شد و رسانه‌های حکومتی ایران، بازداشت او را بیشتر به ظاهر او نسبت داده و او را مردی زن‌نما که مشاعرش را از دست داده نامیدند، در گفت و گو با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید: « از نظر روانی من نمی‌نوانم (برای خودم) تعریف جنسیتی مشخصی داشته باشم». این هنرپیشه موفق تاتر و تلویزیون که حالا به پاریس رفته، می‌گوید وظیفه خود می‌داند که از شهرت خود استفاده و برای احقاق حقوق اقلیت‌های جنسی وجنسیتی، ال جی بی تی کیو، تلاش کند و عطای شهرت و پول زیاد را به لقایش می‌بخشد: « دیگر برایم جالب نبود با سانسور کار کنم، حالا اگر کارهای کوچک ولی بدون سانسور انجام دهم، برایم شیرین‌تر است». محمد صادقی مهمان این گفت و گوی ویژه است.

استلا آسانژ همسر و وکیل جولیان آسانژ بنیان‌گذار ویکی لیکس است. او از حدود سیزده سال پیش وکیل او شده و بعدتر زمانی که آقای آسانژ در سفارت اکوادور بود، با او ازدواج کرده و از او دو فرزند دارد. جولیان آسانژ بنیان گذار ویکی‌لیکس، به خاطر انتشار صدها سند محرمانه و طبقه‌بندی شده آمریکا، تحت تعقیب ایالات متحده است و آن کشور از بریتانیا خواسته آقای آسانژ را که در پنج سال اخیر در بریتانیا زندانی است، مسترد کند. به تازگی دادگاه عالی بریتانیا به بنیان‌گذار ویکی‌لیکس اجازه داد دوباره علیه حکم استردادش درخواست تجدید نظر دهد. حکمی که وکلایش از جمله خانم آسانژ را بسیار خرسند کرد، چرا که استرداد به آمریکا می تواند آقای آسانژ را با حکم ۱۷۵سال زندان مواجه کند. استلا آسانژ پس از این حکم جدید در گفت و گو با نوران سلام، از بخش عربی بی بی سی، گرچه این حکم را شانسی برای آزادی همسرش می‌بیند، اما کل این پرونده را سیاسی می‌داند، او می‌گوید: «دادگاه پذیرفت که شواهدی وجود دارد که ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری ترامپ قصد ربودن و حتی ترور جولیان را داشت. دادگاه این شواهد را معتبر دانست، اما آنها را وارد پرونده نکرد». وکیل و همسر جو