Podkast Powszechny

„To, dokąd prowadzi nas sztuka, literatura, muzyka, to miejsca nienazwane – jak podróże w naszych snach. Wszystko może się tu wydarzyć, a jednocześnie może się to wydarzyć wszędzie – również w naszym domu” - mówi Hania Rani w Podkaście Powszechnym.

Niemal 2 miliony muzułmanów, chrześcijan, druzów, Beduinów, Czerkiesów i innych – 21 procent społeczeństwa Izraela – to Arabowie. Są lekarzami, farmaceutami, pielęgniarzami, kierowcami, budowniczymi, właścicielami sklepów i przedsiębiorstw. W miesiącach walki z koronawirusem pracujący w szpitalach Arabowie stali się narodowymi bohaterami. Ale część społeczeństwa traktuje ich jako obywateli drugiej kategorii. Sprzyja temu atmosfera polityczna. „Mój kraj jest z moim narodem w konflikcie” mówi Karolinie Przewrockiej-Aderet Toni Nasser, edukator i aktywista.

Na ulice wychodzą dziesiątki tysięcy Izraelczyków. Ich wściekłość wywołało nieumiejętne radzenie sobie przez rządzących z epidemią, skalą bezrobocia i gospodarczych tarapatów. Dochodzi do starć z policją, ale też między zwolennikami i przeciwnikami premiera Netanjahu. Jakby tego wszystkiego było mało, przy północnej granicy kraju doszło do eskalacji konfliktu z Hezbollahem. Kiedy i jak Izrael wybrnie z tych wszystkich tarapatów? Rozmawiają Karolina Przewrocka-Aderet („Tygodnik Powszechny”) i Ofer Aderet („Haaretz”).

Jeszcze do niedawna niewiele wiedzieliśmy o dziejach udomowienia kotów. Ile możemy odkryć dzięki liczącej około sześciu tysięcy lat kostce, znalezionej tu, w Polsce? Dr Magdalena Krajcarz, archeozoolożka, opowiada o opublikowanych właśnie badaniach polskich naukowców, które do historii relacji kocio-ludzkich dopisują nowe, ważne fakty.

Wspólnoty, żeby trwać, potrzebują opowieści; także wspólnota europejska. Jednak każde pokolenie musi przepisywać swoją opowieść na nowo, żeby stawić czoło wyzwaniom przyspieszającego świata. Jaka opowieść i symbole pozwalają nam budować i utrzymywać przy życiu Unię Europejską? Opowiada Marcin Napiórkowski ze swoim synem Adasiem.

Walcząc z koronawirusem, większość krajów Unii, nie bacząc na koszty, zamroziła swoje gospodarki, żeby powstrzymać rozwój pandemii. Problem w tym, że po zwycięstwie nieuchronnie przyjdą ekonomiczne i społeczne skutki tej decyzji. Jaki pomysł na ratowanie swojej gospodarki ma Europa? Czy kryzys okaże się szansą na spektakularną ucieczkę do przodu? I – jak się to wiąże z walką z globalnym ociepleniem, którego przecież koronawirus nie unieważnił?

Prof. Szymon Malinowski: Czas na bezczynność w sprawach klimatu już się wyczerpał. Popanikujmy trochę, a potem, cytując mistrza Młynarskiego – róbmy swoje. Może to coś da.

Od pierwszego i ostatniego lotu Polaka w kosmos właśnie mijają 42 lata. Mateusz „Matt” Harasymczuk: „To zdecydowanie za długo”.

Kwietna łąka w mieście? O tym, dlaczego jest dużo lepsza dla ludzi i dla przyrody niż trawnik, o pożytkach i radościach z łąk i o tajemnicach dzikich roślin opowiadają Natalia i Maciej Podyma z Fundacji Łąka. Do najnowszego „Tygodnika” dołączyliśmy dwa metry kwadratowe łąki!

Był jednym z najświetniejszych felietonistów w dziejach „Tygodnika”. O zmarłym 29 maja pisarzu opowiadają Tomasz Fiałkowski i Grzegorz Jankowicz.

To stan traktowany po macoszemu w programach szkół rodzenia, przemilczany w rozmowach z matkami, przyjaciółkami, a nawet lekarzami, gdy zbliża się termin porodu. Dlaczego o tym, co naprawdę czeka kobietę po urodzeniu dziecka, mówi się tak bardzo niewiele? Karolina Przewrocka-Aderet rozmawia z Małgorzatą Frej, lekarką pediatrą, twórczynią grupy wsparcia dla kobiet w ciąży, połogu i wczesnym macierzyństwie „Czułe Matki”.

Agata Romaniuk: „W małym mieście zawsze ktoś patrzy. Kupujesz bluzkę przez sieć i wszyscy wiedzą. Ale za to możesz z przekonaniem powiedzieć: »Jestem stąd«”. Reporterka i socjolożka opowiada o światłach (i cieniach) życia w małym mieście.

O trwałości koronawirusa na różnego rodzaju powierzchniach, jego tempie mutacji, roznoszeniu się w powietrzu, ryzyku dla kobiet ciężarnych i skuteczności naparu z pokrzywy jako leku na COVID-19 – na pytania Czytelników odpowiada dziennikarz naukowy „TP” Łukasz Lamża.

Natalia Mileszyk: „Kiedyś mój dom był tam, gdzie mój plecak. Dziś Dom to miejsce, w którym mogę pozwolić sobie na słabość, bezsilność”. Natalia od trzech lat jeździ po świecie, dokumentując prawosławne święta i tradycje. Domy odnajduje na całym świecie – od Warszawy po Iran.

„Teraz można pomyśleć o tym, co jest ważne, a nie pilne”. „Poczułem, że jestem u siebie”. „Zobaczyłam, że nie musimy spełniać wszystkich zachcianek”. „Dziękuję kwarantannie za uleczenie ze stresu”. To – i dużo więcej – zmieniło się na lepsze. Wśród osób, które zapytaliśmy o to, co dobrego wniosły w ich życiu ostatnie tygodnie, są m.in. Natalia de Barbaro i Paweł Bravo.

Cały świat patrzy dziś naukowcom na ręce. Czym właściwie zajmują się w czasie pandemii i czy da się przyspieszyć ich pracę?

W środę rozpoczyna się w Izraelu najważniejsze żydowskie święto: Pascha. Ale w tym roku Żydzi będą świętowali ją w domu. Zalecenie rządu najbardziej uderzy w grupy religijne. Epidemia nie oszczędziła Zachodniego Brzegu Jordanu oraz Gazy. Tymczasem w Izraelu jest ktoś, komu koronawirus niemalże spadł z nieba. To Benjamin Netanjahu... Komentują z Tel Awiwu Karolina Przewrocka-Aderet („Tygodnik Powszechny”) i Ofer Aderet („Haaretz”).

Gdzie będziemy za 25 lat? Co wydarzy się w Nowy Rok 2045? Jaka przyszłość czeka Europę i świat? Opowiada o tym reporter, pisarz i znawca Afryki Wojciech Jagielski, autor tekstu „Plac Trafalgaru” z wyjątkowego wydania „Tygodnika Powszechnego”.

Na wyspie Lesbos znajduje się obóz Moria - zaplanowany dla 3 tysięcy ludzi, mieści dziś 20 tysięcy uchodźców i migrantów z Syrii, Afganistanu, a także Afryki. Władze zrobiły z wyspy wielką, zostawioną samej sobie, „poczekalnię” dla uchodźców. Kumulujące się tam od pięciu lat napięcie właśnie eksplodowało. Gdy na wyspę przyjeżdżają aktywiści skrajnej prawicy z kontynentu, zaczyna się przemoc. Opowiada reporter „Tygodnika” Marcin Żyła.

Paweł Pieniążek, reporter piszący m.in. z Afganistanu i Syrii, opowiada Marcinowi Żyle o sytuacji w prowincji Idlib w północno-zachodniej Syrii, gdzie prowadzą ofensywę wojska Baszara al-Asada i ich rosyjscy sojusznicy. Sytuacja jest tak chaotyczna, że trudno oszacować liczbę ofiar. Przynajmniej 900 tys. osób uciekło z domów.