Pargar

زلزله‌ی سرپل ذهاب نشان داد که سلبریتی یا آنکه پیشتر ستاره خوانده می‌شد در ایران امروز به یک مرجع مدنی تبدیل شده است. اهمیت یافتن سلبریتی ها و رواج فرهنگ سلبریتی ناشی از چیست و پیامدهای آن چیست؟

چهل سال پس از انقلاب ایران که به ایجاد یک نهاد مسلح انقلابی به نام سپاه پاسداران انجامید، می توان گفت سپاه پاسداران از یک نهاد انقلابی به نهادی پساانقلابی تبدیل شده است؟ فرماندهان سپاه در ایران چه آینده ای برای خود تصور می کنند؟

نیم سده‌ی پیش ایران در گیرودار اصلاحاتی بود که توسط شاه ایران، محمدرضا پهلوی، هدایت شد. آنچه که اصلاحات ارضی نام داشت نه تنها روستاهای ایران بلکه شهرها را هم دگرگون کرد. پیامدهای اصلاحات ارضی چه بود و تا چه حد به اهداف خود رسید؟

هند را می توان الگویی مناسب از توسعه معرفی کرد؟ اگر هند مثالی از توسعه ی فراگیر است چرا این همه اخبار ناخوشایند از آن می شنویم؟

امانوئل کانت، فیلسوف بارز نهضت روشنگری اروپا، حدود دویست سال پس از مرگش در ایران به نحوی روزازفزون کشف می شود. چرا؟ کانت چه می گوید؟

تروریسم چیست؟ آیا می توان فهمی از تروریسم ارائه داد که در دنیای مملو از منافع متضاد مورد پذیرش جهانی قرار بگیرد؟ عناصری اصلی که در تعریف تروریسم وارد می شوند چه هستند؟ اگر می توان عناصر اصلی و اولیه در تعریف تروریسم را شناسایی کرد چرا نمی توان از این مخرج مشترک برای پی ریزی تعریف پذیرفته شده و جهانی از تروریسم استفاده کرد؟

اینترنت دیگر تنها یک تکنولوژی نیست. اینترنت زیست انسانی را متحول کرده است. مایه‌ی شگفتی نخواهد بود اگر تاریخ نگاران و انسان شناسان بعدها در دسته بندی اعصار تاریخی از انسان اینترنتی سخن بگویند. همانگونه که با آغاز کشاورزی، بشر متفاوتی پدید آمد با آغاز اینترنت هم تفاوتی بنیادی در زیست انسانی پدید آمده ست. فرصت ها و چالش های اینترنت چیست؟

آیا هخامنشیان آنقدر که تصور می شود در تاریخ ایران اهمیت دارند؟ کورش و داریوش مبدا ایران باستان هستند یا تلاش های صد ساله‌ی اخیر آن ها را به این صفت زنده کرده است؟

آریایی یعنی چه؟ می توان رد پای نژادی به نام آریایی را/ در تاریخ ایران زمین گرفت و به امروز رسید؟ ایرانی ها تا چه حد می توانند خود را آریایی بنامند؟ این برنامه یک بار دیگر پیش از این پخش شده است

این پرسش که علل ناکامی جوامع اسلامی چیست قدمت چند صد ساله دارد. جواب کجاست؟ این ناکامی درونی ست و برای توضیح آن باید عوامل بومی را جستجو کرد یا منشا خارجی دارد و ناشی از مناسبات استعماری ست؟

آیا اقتصاد ایران از پس تحریم های آمریکا برمی آید؟ از مقایسه ی تحریم های کنونی با دور پیشین تحریم ها در زمان اوباما به چه نتایجی می رسیم؟

در تاریخ ایران کم تر دولتمردی می توان یافت که در خوشنامی به پای امیرکبیر برسد. میرزا محمد تقی فراهانی کی بود و از او چه برجای ماند؟

آیا فلسفه پیشرفت می کند؟ اگر در فلسفه پیشرفت می بینیم چرا پرسش های بنیادی فلسفی همان است که از ابتدا بوده و اگر فلسفه پیشرفت نمی کند فیلسوفان امروزی چکار می کنند؟

در مورد شخصیت تاریخی پیامبر اسلام چه می دانیم؟ آنچه می دانیم تا چه حد با افسانه آمیخته است؟ منابع اصلی ما برای شناخت محمد بن عبدالله چه هستند و تا چه حد سندیت تاریخی دارند؟

جهان کنونی به صحنه ی نظام های اخلاقی متنوع و گاه کاملا متضاد تبدیل شده و این تنوع در نتیجه ارتباط مداوم فرهنگ ها و جوامع بیشتر به چشم می آید. آیا چنین وضعیتی ما را به نسبی گرایی اخلاقی نمی رساند؟ نسبی گرایی اخلاقی چیست؟

آیا دونالد ترامپ ماندنی‌‌ست و دور دوم ریاست جمهوری او را خواهیم دید؟ در این مورد زود است بحث کنیم. اما در جواب یک سوال دیگر شاید بتوان نظرات متفاوت را سنجید، آیا ترامپ، آنگونه که تابحال بوده، تاثیرات ماندگاری بجا می گذارد؟

سازمان مجاهدین خلق متشکل ترین گروه مخالف جمهوری اسلامی ست. این گروه تلاش می کند خود را آلترناتیو جدی نظام اسلامی ایران معرفی کند. آیا چنین توانی در این سازمان دیده می شود ومی توان چنین دورنمایی برای آن تصور کرد؟

قیصر کجایی، مردمو کشتن! این شعار یک بیان خلاق نوستالژی در سیاست ایران است. نوستالژی چیست و چه نقشی در سیاست امروز ایران بازی می کند؟

در داستان رایج از رشد شخصیت، داستانی که از کودکی با آن بزرگ می شویم، ازدواج یک فصل مهم است. انتظار می رود در زمان مناسب به این فصل جامه‌ی عمل بپوشانیم. ولی آیا ازدواج به معنی رایج در حال منسوخ شدن نیست؟

با مرگ داریوش شایگان، بومی گرایی ایرانی یکی از شناخته شده ترین چهره های خود را از دست داد. قافله ای که از بعد از انقلاب مشروطه با کسانی چون احمد کسروی و فخرالدین شادمان شروع شده بود در پیش از انقلاب ایران بسیار تاثیرگذار شد. با کتاب مشهور جلال آل احمد بومی گرایی و نقد غربزدگی دو روی یک سکه شدند. اما انقلاب ایران مهر خود را مثل هر چیز دیگر بر بومی گرایی هم زد. روشنفکران عرفی چون شایگان کم کم از بومی گرایی دور شدند و حتی شماری از روشنفکران دینی گفتند در بومی گرایی سنت و دین تبدیل به ایدئولوژی می شود. بومی گرایی چیست؟ آیا بومی گرایی با مرگ شایگان به تاریخ پیوسته یا در کسوتی دیگر در حوزه ی اندیشه و عمل سیاسی خود را نشان می دهد؟ به این معنا نمی توان سید علی خامنه ای را بومی گرا نامید؟ مهمان ها، مهرزاد بروجردی و حسین کمالی.